دستگاه بازیافت پلاستیک چیست؟
بازیافت پلاستیک چیست :
امروزه به دلایل زیاد اقتصادی و زیستی، بازیافت پلاستیک شدیدا افزایش یافته است به این نحو که با افزایش شدید قیمت پلاستیک های تولیدی پتروشیمی ها در سطح کشور، برای رسیدن به قیمت مناسب، شرکت ها از پلاستیک های بازیافتی استفاده میکنند که این پلاستیک به سمت رنگ های تیره متمایل میشود تا تعدد رنگ در مواد بازیافتی با ایجاد رنگ تیره در پلیمر پوشانده گردد. قیمت بسیار بالای مواد اولیه ی تولید شده توسط پتروشیمی ها، بازیافت پلیمرهای مصرف شده را مقرون به صرفه میکند و صنایع مختلف در تولید محصولات مختلف به مصرف مواد بازیافتی روی می اورد.
یک دلیل بسیار مهم دیگر در بازیافت پلاستیک ها دلایل زیست محیطی بوده به این شکل که بازیافت پلاستیک های مصرف شده منجر به نجات محیط زیست و جلوگیری از آلودگی محیط زیست از پلیمرها میگردد.
به دلایل بالا میتوان به رونق گیری صنعت بازیافت پلیمرها اشاره نمود که در حال حاضر دلیل مهمتر آن دلیل اقتصادی خواهد بود و بسیاری از تولید کنندگان محصولات پلاستیکی به استفاده از پلاستیک های بازیافتی پرداخته اند.
مزایای بازیافت پلاستیک :
در سیستم بازیافت پلاستیک، مزایای زیادی نهفته است که از جمله این مزایا می توان به موارد زیر اشاره نمود.
برای مثال یکی از مزایا بحث اشتغال زایی بوده که با راه اندازی صنعت بازیافت پلاستیک، تعداد زیادی از مهندسین و کارگران وارد کار و صنعت میشوند و زمینه های کاری جدیدی به وجود میآید. مزیت دیگر جلوگیری از آلودگی های محیط زیست بوده که این پلاستیک به دلیل عدم تجزیه شدن در محیط زیست منجر به آلودگی های فراوانی در محیط زیست میشود که جمع آوری و بازیافت پلاستیکهای موجود مصرفی از محیط زیست، به صورت چشمگیری از آلودگی های محیط زیستی میکاهد. تجزیه پلاستیک ها در محیط زیست مقداری میکرو اورگانیسم خطرناک در محیط تشکیل میدهد که منجر به بازگشت این مواد به بدن انسان و ایجاد خطر میشود.
از مزایای دیگر صنعت بازیافت پلاستیک، بحث اقتصادی تولید مواد پلاستیکی است که به دلیل افزایش چشمگیر قیمت مواد خام پتروشیمی، تولید محصولات پلاستیکی شاهد قیمتهای چشمگیری خواهد بود که تولیدکنندگان تلاش میکنند با جایگزینی مواد پلاستیکی دست دوم و بازیافت شده در صنعت پلاستیک، علاوه بر بالا بردن حاشیه سود محصولات، قیمت بازار محصول را نیز کاهش دهند. البته در برخی از محصولات که تولیدکنندگان خواص مکانیکی بالا میخواهند، نیاز است تا با افزودنی های خاص مورد مصرف در صنعت پلاستیک، خواص محصول تولیدی با استفاده از مواد بازیافتی را تقویت کنند و به نقطهی اپتیمم برسند.
ویژگیهای بازیافت پلاستیک :
در صنعت بازیافت پلاستیک میتوان به موارد جذابی در تولید محصول رسید که از جمله این ویژگی ها بحث تعادل و کاهش قیمت محصول تولید شده است که منجر به تقویت بازار فروش محصول میگردد و دامنه سود تولید کننده بالا می رود در نتیجه صنعت تولید تا حد زیادی رونق میگیرد. ماده بازیافتی به صورت گرانول و خشک و بدون بو در اختیار تولید کننده قرار میگیرد و تولید کننده از این محصول دقیقا مانند یک محصول نو استفاده. در حین فرایند بازیافت مقداری از خواص مواد پلیمری بازیافتی افت میکند که این افت خواص به راحتی با استفاده از افزودنی ها قابل جبران است که استفاده از این مواد بازیافتی باعث افت خواص چشمگیری در محصول تولیدی نمی گردد.
تنها محدودیت موجود در صنعت بازیافت مواد، رنگ محصول تولید شده است که به دلیل وجود پیگمنت هایی با رنگ های مختلف در این مواد پلاستیکی، عموما رنگی که در صنعت بازیافت پلاستیک استفاده میشود رنگ مشکی بوده که این رنگ توانایی دارد بخش عمدهای از پیگمنت های موجود در مواد پلاستیکی بازیافتی را پوشش دهد.
قیمت دستگاه بازیافت پلاستیک :
قیمت دستگاه های بازیافت پلاستیک بر اساس قطعاتی که در آن ها به کار رفته است و طراحی که در قطعات آن انجام شده است دارای قیمتهای متفاوتی میباشد برای مثال در یک سری از دستگاهها از سیلندر ماردونهای بدون سخت کاری و ساختار بسیار ساده استفاده میشود که دارای جنس فولاد شکنندهای بوده و از کیفیت بالایی برخوردار نخواهد بود
همچنین از گیربکسهای دست ساز در ساخت این دستگاهها استفاده می شود در نتیجه دستگاه ساخته شده از قیمت پایینی برخوردار خواهد بود و در نتیجه دارای کیفیت بالایی نیز نخوهد بود. اما بحث طول عمر دستگاه در این نوع از اکسترودرها بسیار مهم است زیرا مواد پلاستیکی بازیافتی دارای مقادیر زیادی ناخالصی است که این ناخالصی ها ممکن است از جنس فلز باشد و اگر جداسازی نشود باعث شکست سریع مارپیچ گردد یا سایر ناخالصیها در این مواد اولیه موجود باشد که در سیستم اکستروژن منجر به ایجاد خوردگی در سطوحی از دستگاه در ارتباط با مادهی مذاب گردد و این خوردگیها شدیدا به کارایی دستگاه در حال استفاده صدمه میزند و منجر به ناکارآمدی دستگاه در فرایند میشود.
به خصوص گاهی خوردگی در سطح پره های مارپیچ ایجاد میشود که منجر به برگشت زیادی ماده بر خلاف جریان میگردد و عبور ماده از این نواحی خورده شده منجر به آسیب های بیشتری به مارپیچ و همچنین سیلندر میگردد. و همچنین در صورت ویسکوز بودن مادهی مذاب بازیافتی، گیربکس دست ساز این اکسترودرها دچار شکستگی میشود و هزینه های سنگینی را برای تولید کننده به وجود میآورد بنابراین در تولید گرانول با مصرف ماده ی بازیافتی، استفاده از دستگاه های بی کیفیت با قطعات نا کارآمد اصلا توصیه نمیشود.
در دستهی دیگری از این دستگاه ها از قطعاتی با فولاد با کیفیت استفاده میشود که از استحکام بالایی برخوردار است و سطوح قطعات سیلندر و مارپیچ با ضخامت بالایی سخت کاری شده اند و از برند معتبری در جهان تهیه می شوند و ادوات برقی مورد استفاده در آن ها از برند های معتبر جهانی بوده همچنین از گیربکسهای با کیفیت مهندسی ساز استفاده میگردد که به تبع از قیمت و کیفیت بالاتر برخوردار خواهد بود که در این دسته از دستگاه های اکسترودر خوردگی سطح به راحتی به وجود نیامده و سخت کاری ایجاد شده روی سطح قطعات فلزی این دستگاه مانع از آسیب رسیدن قطعات در تماس با ناخالصی ها میشود که کارایی این دستگاه را شدیدا تقویت کرده و بالا میبرد و با توجه به کیفیت بالایی که دارند از طول عمر بسیار بالاتری نیز برخوردار هستند، که برای فرایند بازیافت بسیار مناسب تر هستند.
در مواد بازیافتی وجود مواد پرکننده در پلاستیک بازیافتی رایج بوده که این پرکنندهها منجر به بالا رفتن ویسکوزیته مذاب در اکسترودر شده و فشار بالایی را به مارپیچ، گیربکس و موتور وارد مینماید که اگر ضعفی در این قطعات وجود داشته باشد منجر به آسیب سریع و جدی به این دستگاه میشود که ممکن است به بریدن مارپیچ منجر گردد یا اینکه گیربکس خورد شود که این موارد هزینه های بالایی را برای تعمیر میطلبد، بنابراین استفاده از محصولات با کیفیت در این دستگاهها به شدت توصیه میشود.
خرید دستگاه بازیافت پلاستیک :
شما باید در زمان خرید به نکات زیادی توجه داشته باشید تا بتوانید دستگاهی مناسب برای فرایند مورد نظر تهیه نمایید. یکی از اصلی ترین آیتم هایی که شما باید مدنظر داشته باشد جنس پلیمری است که قرار است بازیافت نمایید اینکه نوع پلیمر پلی اتیلن، پلیپروپیلن، پی وی سی یا پلی کربنات باشد در انتخاب دستگاه مورد استفاده شدیدا تاثیرگذار است.
نکته ی دیگری که در خرید دستگاه مهم است ظرفیت تولید مورد نظر با دستگاه میباشد که در انخاب نوع سیلندر مارپیچ ، گیربکس، ادوات برقی و موتور مورد استفاده در دستگاه تاثیر گذار است.
هزینهای که برای دستگاه در نظر گرفته اید نیز یک نکته مهم در خرید دستگاه میباشد. که با جمع بندی این موارد میتوانید دستگاه مناسب برای انجام فرایند مورد نظر را تهیه نمایید.
فروش دستگاه بازیافت پلاستیک :
از جمله عوامل زیادی در تعیین قیمت این دسته از اکسترودر ها تاثیر گذار هستند که میتوان به کیفیت آلیاژ مورد مصرف در ساخت دستگاه، نوع گیربکس مورد استفاده در این دستگاهها و سخت کاری که بر روی سیلندر و مارپیچ شده است اشاره نمود که آیتم آخر یکی از نکات مهم در طول عمر استفاده از سیلندر و مارپیچ در اکسترودر های بازیافت پلاستیک میباشد.
در بحث فروش اکسترودر های بازیافت پلاستیک از مهم ترین نکات کیفیت بالا و قیمت مناسب است که وجود این دو محصول را برای خرید جذاب تر میکند.
سازندهی دستگاه بازیافت پلاستیک :
در ایران سازندگان فراوانی در این زمینه فعالیت میکنند و ماشین های بازیافت پلاستیک تولید میکنند که در این صنعت مورد استفاده قرار میگیرد. سازندگان این صنعت در دو دسته کلی قرار میگیرند، دسته ی اول سازندگانی هستند که علاوه بر مونتاژ دستگاه، تمامی جزئیات و قطعات آن را نیز جزء به جزء در مجموعه ی خود و یا مجموعه های همکار می سازند و قیمت به نسبت پایین تری دارند. این دسته از دستگاه ها به علت پایین تر بودن از سطح استاندارد عموما عمر مفید پایینی داشته و پس از مدتی به دلایلی همچون خوردگی مارپیچ ظرفیت دستگاه به شدت افت میکند. دسته ی دوم سازندگانی هستند که از قطعات با کیفیت و استاندارد عموما وارداتی استفاده میکنند و دستگاه های ساخت این دسته در سطح استاندارد های جهانی قرار می گیرند.
ساخت دستگاه بازیافت پلاستیک :
در بحث ساخت دستگاه های بازیافت پلاستیک مراحل مختلفی طی میشود که ابتدا این دستگاه طرحی میشود که این طراحی تابع عوامل زیادی از جمله میزان توان تولید اکسترودر و همچنین نوع پلیمر تولیدی توسط این دستگاه میباشد که تعداد مارپیچ مورد استفاده، توان الکتروموتور، قطر مارپیچ و طراحی سطح مارپیچ را تعیین میکند.
اگر به صورت تخصصی تر بخواهید این موضوع را بررسی مایید حتی مقدار پر کنندهی موجود در مادهی بازیافتی بر طراحی این دستگاه اکسترودر موثر است که موتور مورد استفاده در دستگاه چه توانی داشته باشد و طرح مارپیچ طراحی شده به چه شکلی باشد.
در صنعت بازیافت مواد پلاستیکی، دستگاه ها با توجه به گزینهها و آیتم های زیادی ساخته میشود که از جمله این آیتمها میتوان نوع ماده و میزان بازدهی دستگاه بازیافت پلاستیک اشاره کرد که در زمینهی ساخت اکسترودرهای بازیافت پلاستیک و یا اکسترودر گرانول ساز، باید طراحی مارپیچ دقیقا متناسب با نوع پلیمر بازیافتی باشد تا بتواند یک بازدهی خوبی از تولید گرانول پلاستیک بازیافتی بدهد و در حین فرایند بازیافت کمترین افت خواص در پلیمر به وجود بیاید. تک مارپیچ و دو مارپیچ بودن دستگاه با توجه به نوع ماده انتخاب میشود که در صورت اینکه ماده نیاز به اختلاط بالا داشته باشد نوع اکسترودر دو مارپیچ همسوگرد بوده و در صورتی که ماده حساس به دما باشد نوع اکسترودر دو مارپیچ ناهمسوگرد بوده تا قدرت پمپ مذاب را تقویت کند. و در زمینهی بازیافت پلیمرهای دیگری مثل پلی اتیلن یا پلی پروپیلن از اکسترودرهای تک مارپیچ استفاده میکند.
در ساخت این دستگاه باید توجه گردد که مواد ضایعاتی وارد شده در دستگاه از جمله پرک، کندور، یا ضایعات آسیابی باید در یک سایز و توزیع سایز یکنواخی ایجاد گردد تا در هنگام حرکت در هوپر مشکلی برای ریزش مواد در اکسترودر به وجود نیاید.
سیلندر و مارپیچ اکسترودرهای بازیافتی باید به صورت دقیقی سخت کاری شده باشد تا از آسیب رسیدن به سطوح فلزی آن جلوگیری گردد و مواد غیرخالص وارد شده به اکسترودر منجر به ایجاد خوردگی بر سطح سیلندر و مارپیچ نگردد.
عموم اکسترودرهای بازیافتی گرانول ساز تک مارپیچ بوده که در زمینهی بازیافت پلی اتیلن و پلی پروپیلن کاربرد دارد و مواد بازیافتی را از حالت مواد خورد شده به گرانول های یکدست تبدیل میکند. این دسته از اکسترودرها دارای یک بخش گاززدایی است که در صورت اینکه رطوبتی در مواد بود یا اینکه ناخالصی در مواد بود و در حین فرایند به صورت بخار در میآمد به وسیله ی بخش گاززدایی، از درون مذاب مکیده گردد.
دستگاه بازیافت پلاستیک دست دوم :
در زمینه دستگاه صنعت بازیافت پلاستیک، خرید دستگاه دست دوم اصلا پیشنهاد نمیشود به این دلیل که این دستگاه مستهلک شده و آسیب میبیند و در این صنعت درآمدزا، به ندرت پیش میآید که دستگاه سالم فروخته شود و عموما دستگاه های دست دوم در صورت آسیب دیدن به فروش میرسد، و دستگاه های سالم به فروش نمیرسد.
دستگاه های بازیافت دست دوم عموما به علت وجود ضایعات های خورنده به مرور زمان کارایی خود را از دست می دهند. بنابر این حتما قبل از خرید دستگاه های دست دوم نسبت به بازرسی سیلندر و مارپیچ و گیربکس دستگاه مذکور اقدامات لازم را به عمل آورید.
بهترین روش بازیافت پلاستیک :
بهترین روش بازیافت پلاستیک در این صنعت، شامل چند مرحله میشود که در مرحلهی اول تمام پلیمرهای مختلف از یکدیگر جداسازی شود، دستههای پلیمری PVC، HDPE، PP، LDPE و PET و تمامی این مواد از یکدیگر جداسازی گردد و سپس مواد جداسازی شده خرد گردد و طی چندیدن مرحله شست و شو شود که تمام آلودگیها در این مواد از بین برود سپس در نهایت این مواد در دمای مناسب خشک گردد که ذرات خشک شده به عنوان ماده ی ورودی دستگاه گرانول ساز خواهد بود و در نهایت این مواد پاک شده به صورت گرانولهای یک اندازه و یکنواخت در آمده و این مواد برای مصرف کنندگان ارسال میگردد تا این مواد برای تولید محصول برای بار دوم مورد استفاده قرار گیرد.
سیستم بازیافت پلاستیک از چند بخش اصلی تشکیل می شود که یکی از این بخشها شامل تفکیک و جداسازی پلاستیکها از یکدیگر بوده که این مرحله معمولا به صورت دستی انجام میشود که نیروهای انسانی پلاستیک هایی با جنسهای یکسان یا نزدیک به هم را جداسازی نموده و در یک دسته قرار میدهند تا مواد موجود در این دسته را بتوان در یک سیستم مخلوط کرد و توان اختلاط این مواد با یکدیگر میسر گردد و مواد موجود در این دسته با یکدیگر سازگار باشند و در ادامه سیستم بازیافت پلیمرها، مرحله ی بعدی شست و شوی مواد بازیافتی است تا مواد پلاستیکی عاری از آلودگی ها و بوی بد گردد و سپس این مواد خشکسازی میشود و در ادامه ی این مرحله مواد خشک شده خورد میشوند تا مواد بتواند به صورت خشک شده به درون اکسترودر وارد شود. و در مرحلهی آخر این مواد بازیافت شده توسط اکسترودر به گرانول های بازیافتی تبدیل میشود که این نوع از اکسترودر باید دارای ویژگی های منحصر بفردی متناسب با جنس پلاستیک بازیافتی باشد. مواد بازیافتی الزاما باید از الک های آهن ربا عبور کند تا اینکه تمامی مواد فلزی از درون مواد بازیافتی جدا گردد و از ورود فلز به درون اکسترودر و آسیب رسیدن به مارپیچ جلوگیری گردد.
نوشته: پیمان قربان زاده
