پلی آمید ، پلاستیک جادویی!!!
پلی آمیدها ترمو پلاستیک‌هایی هستند که در سال که در سال ۱۹۳۵ در شرکت DUPONT آمریکا برای اولین بار جهت استفاده در رشته‌های مسواک مورد استفاده قرار گرفت. علت نام گذاری پلی آمید وجود واحد‌های تکرار شونده یه پیتامید در آن است.تا ساله ۱۹۴۰ از پلی آمید (۶.۶) فقط جهت استفاده در رشتهای مسواک استفاده میشد، تا اینکه در سال ۱۹۴۰ از الیف پلی آمید برای تولید جوراب‌های زنانه استفاده شد.استفاده از PA به صورت الیاف سابقه ی بیشتری نسبت به مورد مصرف در قطعات پلاستیکی دارد . از سال ۱۹۵۰ به بعد استفاده از آن در قطعات به صورت چشمگیری افزایش پیدا کرد به طوری که تأ سال ۲۰۰۰ این میزان به حدود ۲۵% مصرفِ کل PA یعنی ۱.۶ میلیون تن رسید.
ویژگی های پلی آمید
پلی آمیدها ترمو پلاستیک‌های نیمه کریستالی هستند که میزان کیریستالیتی آنها میتواند تا ۶۰% هم برسد.
ویژگیهای پلی آمید ها تابع پارامتر‌های ذیل میباشد:
- درصد کیریستالیتی آنها
- میزان رطوبت جذب شده
- نوع و درصد نرم کننده مورد استفاده
از جمله خواص پلی آمید می‌توان به مقاومت حرارتی و الکتیریکی بالا و همچنین مقاومت شیمیایی خوب آن اشاره کرد.از pa به صورت گسترده در صنایع خودرو،بسته بندی،نساجی،صنایع الکتریکی،... استفاده میشود.
با آمیزه سازی pa با الیاف شیشه مقاومت ضربه و استحکام آن به شکل قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند به طوری که می‌توان آن را با قطعت فلزی جایگزین کرد.گرچه پلی آمید گرید‌های مختلفی دارد ولی PA ۶ و PA۶.۶ پر مصرفترین آنها است و حدود ۹۰% مصرف کل را تشکیل میدهند. پلی آمیدها جاذب رطوبت هستند و باید هنگام استفاده از آنها ، به data sheet (در حالت خشک و در رطوبت ۵۰%) مراجعه کرد.میزان رطوبت جذب شده میتواند در تغییرات ابعادی یا shrinkage در هنگام خنک شدن تاثیر گذر باشد.
همان طور که گفته شد pa دارای گرید‌های مختلفی میباشد ، که ۶ و ۶.۶ پر مصرفترین آنهاست .اما چه تفاوتی میان pa ۶ و pa ۶.۶ وجود دارد؟
تفاوت پلی آمید ۶ نسبت به پلی آمید 6.6:
- *رطوبت کمتری جذب می‌کند.
- *مدول بالاتری دارد.
- *مقاومت سایشی بهتری دارد.
- *پایداری حرارتی بهتری دارد.
- *چقرمگی بیشتری دارد.
- *مقاومت زربهیی بالاتری دارد.
- *مقاومت کریپ بهتری دارد.
- *و همچنین از قیمت کمتری برخوردار است.
کاربرد های پلی‌آمید
پلی‌آمید‌ها دارای مقاومت کششی بالا، دمای ذوب بالا، استحکام خوب،و مقاومت شیمیایی بالا هستند که این خواص منجر شده که از این ماده در صنایع گسترده‌ای مورد استفاده قرار گیرد.نوع مونومر میتواند کاربرد را مشخص کند ، و همین امر است که تفاوت میان گرید‌های مختلف را مشخص می‌کند.به طور مثال قسمت‌های آلیفاتیک بلند در بین گروه‌های آمید باعث جذب آب کمتر میشود.
از پولی آمید به صورت الیاف و مواد پلاستیک در تور‌های ماهیگیری ، موکت،پوشک و ... استفاده میشود. pa به صورت فیلم، به علت اینکه از مقاومت بالایی در برابر نفوذ هوا برخوردار است در بسته بندی مواد غذایی استفاده میشود.استحکام ، چقرمگی و ضربه پذیری بالا، و مقاومت حرارتی بالا از جمله مواردی هست که موجب شده از pa در ساخت قطعت خودرو به خصوص قطعاتی که در مجاورت موتور قرار دارند،استفاده شود. این خصوصیات به همراه وزن سبک و قیمت پائین تر از عوامل جایگزینی pa با آلومینیوم در قطعت موتوری است.
منبع:google search
