در ابتدا به تعریف سیلندر و مارپیچ (ماردون) میپردازیم :
سیلندر و مارپیچ هسته اولیه و مهم اکسترودر می باشد. سیلندریک استوانه است که مارپیچ داخل آن قرارمی گیرد. مواد اولیه بصورت گرانول یا پودر یا آسیابی توسط یک قیف از یک سرسیلندر که حفره تغذیه در آنجا وجود دارد وارد شده و مارپیچ که گیربکس و موتور وصل است مواد را به سمت جلو هدایت می کند . گرمکن ها ی (هیترهای ) روی سیلندر مواد را مذاب کرده و مواد با چرخش مارپیچ خلاف جهت عقربه های ساعت به سمت جلو هدایت می شودتا پس از طیمسیر وارد قالب شود .
سیلندرو مارپیچ ها را از فولادهای مختلف می سازند . معمولا هم سیلندرو مارپیچ ها را از یک جنس می سازند . در ایران برای ساخت سیلندر و مارپیچ ها ازیک فولاد خاصاستفاده نمی شود . معمولا” از ,Mo40 VCN150 ، VCN200 ویا فولاد دهای مشابه ساخته می شود . گاها” از فولادهای معمولی مانند ST37 یا ST50 هم برای ساخت استفاده می کنند.
* سیلندر
محفظه نگهدارنده پیچ میباشد. که تعداد زون حرارتی سیلندر بستگی به طول آن دارد. که انتقال حرارت از طریق هیترهایی که روی آن بسته میشود صورت میگیرد.
سیلندر و مارپیچ یا به اصطلاح عامیانه سیلندر ماردون قطعه ای فولادی با آبکاری های مخصوص و بصورت استوانه ای شکل می باشد که برای میکس و پخت مواد پلیمری از آن استفاده میشود.
سیلندر و ماریپیچ از دو یا چند قسمت تشکیل شده و نسبت به نوع استفاده و محصول تولیدی در انواع گوناگون ساخته می شود، طراحی های سیلندر و مارپیچ رابطه مستقیم با مواد پلیمری مورد استفاده دارد برای مثال سیلندر و مارپیچ خطوط تولید لوله پلی اتیلن با سیلندر و مارپیچ های خطوط تولید پی وی سی PVC متفاوت است.
* مارپیچ
به اصطلاح پیچی است که داخل محفظه سیلندر قرار میگیرد و کار انتقال مواد به قالب را انجام میدهد. و از قسمتهای مختلف : گام مارپیچ، قطر مارپیچ، زاویه پیچ، عمق کانال، عرض کانال، درجه لقی، عرض پرهها تشکیل شده.
سیلندر و مارپیچ سازی بر خلاف تصور خیلی از دوستان و همکاران کار ساده ای نیست و بلعکس کاملا باید مهندسی ساز و علم ساخت این سیلندر مارپیچ را داشته باشند.
سالهای گذشته کسانی بودن که بصورت تجربی و بدون عمل نسبت به فعالیتی که مارپیچ قرار است روی مواد پلیمری انجام دهد اقدام به طراحی و ساخت سیلندر مارپیچ می کردند و هنوزم مشغول هستند، اما باید به این نکته توجه کرد که فعالیت های صنعتی امروز بر پایه دانش بنا نهاده شده است و در کنار تجربه باید دانش و علم مهندسی آن صنعت مخصوصا صنعت سیلندر و ماپیچ سازی را داشته باشیم.
انواع سیلندر و مارپیچ در صنعت پلاستیک
سیلندر و مارپیچ دستگاه تزریق پلاستیک
سیلندر و مارپیچ دستگاه بادی
سیلندر و مارپیچ دستگاه پت
سیلندر و مارپیچ دستگاه نایلون و نایلکس
سیلندر و مارپیچ دستگاه لوله پلی اتیلن
سیلندر و مارپیچ دستگاه لوله سبز
سیلندر و مارپیچ گرانول سازی
سیلندر و مارپیچ مستربچ سازی و کامپاندر
سیلندر و مارپیچ پی وی سی و چوپ پلاست
که هر کدام از موارد بالا دارای نقشه و طراحی منحصر به فرد میباشد. شامل تک پیچ، دو پیچ (همسوگرد یا غیر همسوگرد) ، موازی یا کونیکال میباشد.
