کاربردهای نوین PET بازیافتی
مقدمه
امروزه بین استفاده از PET تازه و دست اول با PET بازیافتی در کاربردهای متفاوت، رقابت چشم گیری مشاهده می شود. این در حالی است که روز به روز بر گستره کاربردهای PET نسبت به گذشته اضافه می شود. از آنجایی که استفاده از PET بازیافتی برای ساخت محصولات مقرون به صرفه بوده، بنابراین جایگزینی آن با PET تازه و دست اول قابل توجه تولیدکنندگان و سرمایه گذاران است. البته گسترش کاربرد PET بازیافتی با توجه به تقویت خواص آمیزه های پایه PET بازیافتی با توجه به استفاده از الیاف و یا آلیاژ و آمیزه سازی با سایر رزین های گرمانرم (ترمو پلاستیک) برای برخی کاربردهای خاص میسر خواهد بود و بدین ترتیب استفاده از PET بازیافتی را در حوزه کاربردهای مهندسی و رقابت با پلاسیتک های مهندسی گسترش خواهد داد.
محصولات تهیه شده از PET بازیافتی
• تولید الیاف پلی استری و نهایتا تولید محصولاتی همچون: فرش، کیسه خواب، لباس، انواع منسوجات و...
• تولید صفحات گرما شکل دهی شده (thermoforming) برای تولید انواع بسته بندی و پوشش های غیر خوراکی، سبد لباس و زباله و...
موارد مذکور مصارف متداولی از PET بازیافتی را نشان می دهد اما چنانچه اشاره شد با تقویت PET بازیافتی به وسیله الیاف و یا آلیاژسازی با سایر رزین ها می توان طیف کاربردی آن را گسترش داد.
آلیاژسازی PET
نخستین آلیاژسازی و آمیزه سازی PET با سایر رزین ها در سال ۱۹۹۶ و با هدف افزایش مقاومت شیمیایی، پایداری ابعادی و مقاومت در برابر سایش ممحصول نهایی صورت گرفت. از آمیزه های تقویت شده PET برای تولید موارد زیر استفاده می شود:
• سپر خودرو
• انواع وسایل نقلیه تفریحی و سبک
• ضربه گیر
• صفحه کلید کامپیوتر
• تجهیزات قایق سواری (پارو، جلیقه های نجات و...)
• کلاه ایمنی
• در، پنجره و حصار
• تسمه نقاله
• وسایل ورزشی
• تلفن
• پمپ
• و...
مهم ترین آلیاژ تقویت شده در این بخش، PET بازیافتی/ پلی کربنات است. این آلیاژ حاوی ۵۰-۸۰ درصد PET و مابقی پلی کربنات است و جایگزنی مناسب برای کاربردهای متداول ABS به شمار می آید و این در حالی است که نسبت به نمونه های مشابه جنس ABS، حدود ۳۰% نیز ارزان تر بوده و نتیجتا بازار خوبی برای فروش این دسته از مصولات وجود دارد. امکان تولید محصولاتی با تنوع رنگی و خاصیت ضد شعله و آتش گیری به روش های شکل دهی قالب گیری تزریقی، قالب گیری دمشی و رانشگری برای آمیزه های PET/ پلی کربنات وجود دارد.
موارد استفاده آلیاژ PET بازیافتی/ پلی کربنات عبارت است از:
• کاربرد در صنایع خودروسازی: تولید قطعات الکتریکی و الکترونیکی، تولید سپر، پنل، داشبورد، پوشش های آیینه جلو و کنار خودرو و ... .
• تولید قطعات مورد نیاز تامین انرژی (power tools)، محفظه احتراق، پمپ، پوشش های کمپرسورهای هوا و ... .
• تولید کارتریج و سایر تجهیزات چاپ و کپی و ... .
آمیزه های PET بازیافتی تقویت شده با الیاف شیشه
بسیاری از آمیزه های PET توسط افزودنی های معدنی همچون الیاف شیشه، میکا، تالک و ... تقویت می شوند. انواع تقویت شده با الیاف شیشه حاوی ۳۵% از این افزودنی معدنی بوده و محصول نهایی در صنعت خودرو بیشینه کاربرد را دارد. تولید انواع تزئینات داخلی و خارجی خودرو، دستگیره در، دسته صندلی، میز و ... از دیگر کاربردهای آمیزه های تقویت شده PET بازیافتی هستند.
نوشته: فاطمه ارشادی